Konut Değerleme Raporu Kimler Tarafından Talep Edilir
Konut kredisine başvuranlar, bankalara konut kredisi talebinde bulunduklarında eğer kredi çekmeye müsait bir mali yapıları varsa almayı düşündükleri bu konut için ekspertiz yapılması gereklidir. Bu durumda şubeler, genel müdürlüklerine ekspertiz talebinde bulunurlar. Bankaların genel müdürlüklerinde bulunan ekspertiz bölümleri, daireleri veya departmanları anlaşmalı oldukları firmalardan birisini performansına veya bölgedeki tecrübesine göre sahada görevlendirir.
Sadece bankalar değil, birçok kurum veya şahıs da konut değerleme hizmetine ihtiyaç duyabilir. Örneğin bir beyaz eşya firması, bayilerine teminat karşılığında mal veriyorsa ipotek alması gerekebilir. Veya hukuki işlemlerde örneğin boşanmalarda veya miras durumlarında da tarafsız ve bağımsız bir uzmanın gayrimenkul değerlemesi yapması gerekebilir. Değerleme yaptırmaya karar veren kurum veya kişi gayrimenkul değerleme şirketi ile irtibata geçerek tapu ve talep formlarını ileterek değerleme yapılmasını isteyebilir.
Değerleme şirketi, operasyonu ile kendi bünyesinde bulunan veya sözleşmeli olarak anlaşmalı olduğu uzmanı ile bir değerleme uzmanını konut değerlemesi için yönlendirir. Yaklaşık 2-3 gün
süren süreç içerisinde birçok işlem yapılır.
Konut Değerleme Nasıl Yapılır?
Süreç kısa gözüksede yapılan işlemler hem tecrübe ister hem de zaman ister. 2000 yılından bu yana ülkemizde yapılan bu hizmet (daha öncesinde SPK ve BDDK’nın düzenlediği yapı mevcut değildi) oldukça gelişmiştir. Değerleme talebine alan şirketin değerleme uzmanına yönlendirdiğini belirtmiştik. Sonrasında uzman, değerleme şirketi tarafından sağlanan tapu bilgileri tapu dairesine ve belediyeye gider. Hem tapuda hem de belediye o konuta ait projeleri, kararları, ipotekleri tüm detayları ile kayıt altına alır. Bu bilgiler, gayrimenkul satılmasına engel mi, gayrimenkulün yeri doğru mu, bina üzerinde kararlar var mı gibi değeri ve satışı etkilemektedir.
Sonra gayrimenkulü yerinde incelemeye gider. Gayrimenkulü kiracı, mal sahibi veya yetkili birisi gösterirken değerleme uzmanı da gayrimenkulün tapu ve belediyede bulunan projeleri ile uyumlu olup olmadığını tespit etmek için ölçüler alır. Aldığı ölçüleri çalışma kağıtlarına kaydeder ve daha sonra masabaşında bu ölçüleri projeler ile karşılaştırır. Değerleme için içine girilen konutun içinden örnek fotoğraflar, bina ortak alanından fotoğraflar, binanın dışından ve sokaktan fotoğraflar alır. Alınan bu fotoğraflar hem kontrol yapan hem de raporu hazırlayan değerleme uzmanı için gerekli belgelerdir.